Các 'ông lớn' châu Âu trong nỗ lực cùng Việt Nam phủ sóng 5G

Cuối năm 2024, Việt Nam chính thức cấp phép triển khai 5G thông qua hình thức đấu giá băng tần, đánh dấu giai đoạn thương mại hóa công nghệ mới trong lĩnh vực viễn thông. Đến thời điểm hiện tại đã có gần 14.000 trạm phát sóng 5G được lắp đặt, tập trung chủ yếu ở các đô thị lớn và khu công nghệ cao, nơi nhu cầu ứng dụng và kết nối dữ liệu ở mức cao.

Theo kế hoạch của Chính phủ, đến năm 2030, mạng 5G sẽ được phủ sóng 99% dân số. Mục tiêu này không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu truy cập internet tốc độ cao mà còn mở đường cho các ứng dụng 5G trong sản xuất, logistics, y tế, giáo dục và quản trị đô thị thông minh.

BƯỚC TIẾN SỐ CỦA VIỆT NAM

Tại diễn đàn “Thúc đẩy đầu tư số: Kết nối doanh nghiệp công nghệ châu Âu với tương lai số Việt Nam” do AVSE Global tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh mới đây, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ Khoa học Công nghệ), cho biết tốc độ truy cập Internet di động của Việt Nam đã tăng ấn tượng, hiện xếp khoảng hạng 40 thế giới.

Ngoài việc người dùng chuyển sang các thế hệ điện thoại tiên tiến hơn, một trong những yếu tố để đạt được kết quả này là quyết định ngừng công nghệ 2G, chuyển toàn bộ băng tần sang phục vụ 4G và 5G. “Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể trong triển khai công nghệ 5G, trở thành một cấu phần trọng yếu trong hạ tầng số quốc gia”, ông Nhã nhận định.

Ông Lars Werner, Giám đốc Giải pháp Mạng của Ericsson tại Việt Nam và Myanmar, cho biết doanh nghiệp Thụy Điển này đã đồng hành cùng Việt Nam từ thời kỳ 2G. Công tác chuẩn bị cho 5G trên thực tế được bắt đầu từ năm 2017, và năm 2020 đánh dấu cột mốc quan trọng khi ba nhà mạng lớn của Việt Nam tiến hành thử nghiệm 5G thương mại tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Theo ông Werner, cuộc thử nghiệm này mang tính chiến lược khi trước đó các nhà mạng đã được hiểu rõ về công nghệ trước khi triển khai trên diện rộng. Đến năm 2024, khi được cấp phép chính thức, Việt Nam đã nhanh chóng bước vào giai đoạn thương mại hóa 5G.

“Việc quản lý băng tần đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Ericsson luôn phối hợp chặt với cơ quan quản lý để đảm bảo phân bổ hợp lý, tạo nền tảng cho một hệ sinh thái 5G phát triển bền vững,” ông Werner nhấn mạnh.

Ông Werner cho biết thêm, năm 2019 Ericsson từng dự báo rằng đến khoảng năm 2027, 2028, hơn 70% lưu lượng mạng tại Việt Nam sẽ chạy trên nền tảng 5G. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với nhu cầu mở rộng thêm băng tần mới trong tương lai.

“Việc cấp phép sử dụng băng tần 100 MHz ban đầu cho triển khai mạng 5G là rất tích cực, nhưng trong tương lai để phổ cập tại các đô thị lớn, Việt Nam sẽ cần thêm băng tần. Chúng tôi đã bắt đầu thảo luận về vấn đề này vì việc triển khai cần thời gian,” ông chia sẻ.

5G SẼ NỀN TẢNG CHO PHÁT TRIỂN ĐÔ THỊ THÔNG MINH

Theo ông Nguyễn Phong Nhã, công nghệ 5G sẽ không chỉ thu hẹp khoảng cách số mà còn mở ra cơ hội tăng trưởng cho doanh nghiệp, đặc biệt là khối SME. “Chúng tôi coi 5G không đơn thuần là công cụ kết nối, mà là nền tảng đổi mới sáng tạo, mở ra khả năng ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế từ xa, đô thị thông minh và hơn thế nữa,” ông nhấn mạnh.

5G cũng là bước đệm để Việt Nam tiến tới mô hình “Thành phố song sinh kỹ thuật số” (Digital Twin City) – nơi các dữ liệu đô thị được đồng bộ và mô phỏng trong không gian ảo, hỗ trợ quản lý hạ tầng, điều tiết giao thông, xử lý chất thải và sử dụng năng lượng hiệu quả. Trong lĩnh vực y tế, mạng 5G với độ trễ cực thấp cho phép truyền dữ liệu thời gian thực từ xe cứu thương đến bệnh viện, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Song song với phát triển 5G, Việt Nam được sở hữu tiềm năng để trở thành trung tâm trao đổi dữ liệu quốc tế của khu vực. Theo ông Patrick Delpy, Giám đốc khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Alcatel Submarine Networks (ASN), hiện có hơn 10.000 trung tâm dữ liệu và 480 tuyến cáp quang biển đang hoạt động trên toàn cầu.

“Khoảng 90% lưu lượng Internet quốc tế truyền qua hệ thống cáp quang biển, do đó Việt Nam đang có cơ hội chiến lược khi nằm ở vị trí kết nối Đông Bắc Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan) với Đông Nam Á,” ông Delpy nói.

Trong quá trình chuyển đổi số, các doanh nghiệp châu Âu như Nokia, Ericsson hay ASN không chỉ đóng đóng vai trò trong việc cung cấp thiết bị và công nghệ cho mạng 5G, mà còn tham gia phát triển hệ thống cáp quang biển – hạ tầng cốt lõi của internet toàn cầu.

Ông Vijay Nagale, cố vấn cao cấp của Nokia Bell Labs Consulting, cho biết Nokia sẽ cung cấp thiết bị 5G thế hệ mới cho Việt Nam, một phần đang được sản xuất tại nhà máy Foxconn ở Bắc Ninh.

Theo nhận định của ông Lars Werner, công nghệ 5G sở hữu mức độ bảo mật vượt trội so với các thế hệ trước như 2G, 3G hay 4G.

“Mỗi thế hệ công nghệ mới đều an toàn hơn thế hệ trước. Ở thời 2G, 3G từng xảy ra hiện tượng trạm phát sóng giả, gây rò rỉ dữ liệu người dùng. Nhưng khi các công nghệ này dần bị loại bỏ, vấn đề đã giảm rõ rệt,” ông nói.

Dù 5G được thiết kế với chuẩn bảo mật cao, việc giám sát hệ thống thường xuyên vẫn là yếu tố quyết định vì “hệ thống chỉ tốt như cách chúng ta vận hành nó”. Ông Werner, cũng cảnh báo rằng các hình thức tấn công mạng ngày càng tinh vi, đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư bảo mật ngay từ khâu thiết kế đến vận hành.

“Ericsson luôn coi bảo mật là trọng tâm trong mọi sản phẩm, từ kết nối vô tuyến 5G đến mạng lõi. Thông qua các quan hệ đối tác tin cậy, chúng tôi cam kết đảm bảo hạ tầng 5G của Việt Nam không chỉ nhanh mà còn an toàn, với các giao thức bảo mật mạnh mẽ từ giai đoạn thiết kế đến vận hành,” ông Werner nhấn mạnh.

Ông Nguyễn Phong Nhã cho biết số lượng thuê bao 5G hiện đang tăng ở mức ổn định, các tuyến cáp biển mới cũng đã đi vào hoạt động từ năm ngoái. “Việt Nam đặt mục tiêu có 15 tuyến cáp biển vào năm 2030, so với 6 tuyến hiện nay. Tuy nhiên, sự phát triển này sẽ còn phụ thuộc vào nhu cầu thị trường và vốn đầu tư từ doanh nghiệp FDI,” ông Nhã khẳng định.

Ông cũng cho rằng sự phối hợp giữa ba nhà mạng lớn Viettel, MobiFone và VinaPhone cùng các đối tác quốc tế sẽ tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế số trong tương lai.

-Như Quỳnh

]]>