"Cơn sốt" vàng đã bước sang giai đoạn mới?

Tính đến giữa tháng 10/2025, giá vàng đã tăng khoảng 54% so với đầu năm. Đây là mức tăng mạnh nhất trong giai đoạn tương tự kể từ năm 1979. Giá kim loại quý này đã vượt qua các ngưỡng quan trọng gồm mốc 3.000 USD/oz vào tháng 3, mốc 4.000 USD vào tháng 10 và gần đây đạt mức cao kỷ lục trên 4.300 USD.
BẢN CHẤT THAY ĐỔI
Giá vàng tăng mạnh không chỉ do căng thẳng chính trị và bất ổn về thuế quan tại Mỹ, mà còn bị thúc đẩy bởi tâm lý lo sợ bỏ lỡ cơ hội (FOMO) của các nhà đầu tư, làm thị trường biến động mạnh hơn.
“Bản chất của cơn sốt giá vàng đã thay đổi: các nhà đầu tư phương Tây giờ là động lực chính, thay cho nhà đầu tư tại các thị trường mới nổi như gần hai năm qua. Điều này có nghĩa rằng thị trường vàng sẽ tiếp tục biến động mạnh và khó đoán, kể cả khi các yếu tố thúc đẩy giá vẫn còn”, ông John Reade, chiến lược gia cấp cao tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) nhận xét.
Hôm thứ Hai (20/10), giá vàng lập kỷ lục 4.381 USD/oz - mức giá ít người tưởng tượng được một năm trước, hay thậm chí trong suốt đời họ. Một năm trước, các đại biểu tham dự hội nghị thường niên của Hiệp hội Thị trường Vàng Thỏi London (LBMA) dự báo giá vàng thời điểm này chỉ ở mức 2.931 USD/oz.
Sau khi liên tiếp lập các mốc giá quan trọng, giá vàng bất ngờ giảm 5% trong phiên giao dịch ngày 21/10 - mức sụt giảm mạnh nhất trong một phiên kể từ năm 2020. Động thái này cũng khiến chỉ số sức mạnh tương đối (RSI) của thị trường vàng - thước đo biến động giá - lần đầu tiên trong 7 tuần chuyển từ trạng thái “mua quá nhiều” sang trạng thái “bình thường”.
“Trên thực tế, việc giá vàng điều chỉnh sau một đợt tăng mạnh liên tiếp không phải là điều bất thường mà nên được coi là hiện tượng lành mạnh. Các yếu tố cơ bản hỗ trợ vàng vẫn tiếp tục thuận lợi”, nhà phân tích Carsten Menke của công ty Julius Baer nhận định.
Từ thời điểm Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất vào tháng 9 tới phiên lập kỷ lục mọi thời đại 20/10, giá vàng đã tăng 20%. Theo các nhà phân tích tại Oxford Economics, mức tăng này vượt trội so với hầu hết các chu kỳ nới lỏng chính sách trước đây của Fed.
“Ở các chu kỳ trước, Fed không hạ lãi suất khi chứng khoán Mỹ đang ở mức cao kỷ lục như hiện nay. Bởi vậy, có vẻ vẫn còn dư địa cho trạng thái bong bóng ở mọi thứ tiếp tục phát triển. Nếu giá vàng vượt 4.500 USD/oz, tâm lý FOMO của nhà đầu tư cá nhân sẽ càng được thúc đẩy mạnh hơn”, ông Nicky Shiels, giám đốc bộ phận chiến lược kim loại tại công ty MKS PAMP, nhận xét với hãng tin Reuters.
Giá vàng đã tăng gần gấp đôi trong hai năm qua và vượt qua mức giá cao nhất đã điều chỉnh theo lạm phát là 3.590 USD/oz ghi nhận vào năm 1980 (giá danh nghĩa thời điểm đó là 850 USD/oz) - theo tính toán của MKS PAMP.
ÁP LỰC VỚI GIÁ VÀNG
Tuy nhiên, giới chuyên gia đang thận trọng theo dõi đà tăng của chỉ số SP 500 và dòng tiền đổ vào vàng, bởi trong quá khứ, những đợt điều chỉnh mạnh trên thị trường chứng khoán thường buộc nhà đầu tư phải bán các tài sản an toàn, bao gồm cả vàng, để bù lỗ cho danh mục.
“Vàng được mua vào mạnh một phần vì mục đích phòng ngừa rủi ro trước nguy cơ sụt giảm của thị trường chứng khoán. Một đợt điều chỉnh trên thị trường chứng khoán, giống như những lần trước đây, có thể khiến nhà đầu tư bán tháo vàng để huy động tiền mặt hoặc đáp ứng các lệnh gọi ký quỹ”, nhà phân tích James Steel của ngân hàng HSBC phát biểu trong một báo cáo nghiên cứu gần đây.
Bên cạnh đó, lực mua từ các ngân hàng trung ương - một động lực quan trọng đẩy giá vàng tăng mạnh thời gian qua - được dự báo sẽ chững lại. Theo các nhà phân tích, với mức lợi nhuận lớn từ vàng trong những tháng gần đây, các ngân hàng này có thể không cần tiếp tục mua vào để đạt mục tiêu chung là tăng tỷ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối và đa dạng hóa danh mục.
Dù hoạt động mua vào của các ngân hàng trung ương được dự báo sẽ vẫn duy trì ở mức cao trong nhiều năm, đợt tăng giá gần đây cũng đồng nghĩa với việc giá trị lượng vàng họ nắm giữ đã tăng đáng kể.
“Trạng thái này cũng tương tự ở các nhà đầu tư tổ chức dài hạn. Họ có thể đã đạt ngưỡng mục tiêu trong danh mục và đang cân nhắc giảm rủi ro, đồng thời thu hẹp lượng vàng nắm giữ”, ông Shiels nhận xét.
Giới phân tích cũng cảnh báo rằng nếu sức mua từ các nhà đầu tư giảm trong năm 2026, nguồn cung vàng vật chất dư thừa có thể bắt đầu gây áp lực lên giá, đặc biệt khi nhu cầu từ ngành trang sức tại các thị trường tiêu thụ chính đang đi xuống.
Theo công ty cung cấp dữ liệu Trade Data Monitor, nhập khẩu vàng của Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm nay giảm 26% về khối lượng, trong khi Ấn Độ cũng chứng kiến mức giảm 25% trong 7 tháng đầu năm. Đây là hai thị trường tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới, với nhu cầu chủ yếu đến từ ngành trang sức và tích trữ tài sản.
-Hoài Thu
]]>