Liên tiếp những ca can thiệp bào thai 'thần kỳ' tại Việt Nam

Ở tuần thai thứ 29, một sản phụ 20 tuổi ở Tuyên Quang được phát hiện thai nhi bị tràn dịch màng phổi nên đã đã tới khám tại Trung tâm Can thiệp bào thai – Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội. Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện thai nhi bị tràn dịch màng phổi hai bên mức độ nhiều, tràn dịch đa màng và đa ối. Lượng dịch ứ đọng quá nhiều gây chèn ép phổi và nguy cơ suy hô hấp nặng sau sinh.

Sau khi tiến hành hội chẩn, ekip Trung tâm Can thiệp bào thai tiến hành đặt shunt (hệ thống ống y tế) dẫn lưu dịch màng bụng kết hợp hút bớt nước ối để điều trị tình trạng đa ối, với mục tiêu mang lại cơ hội sống cho con ngay từ trong bụng mẹ. Dưới sự hướng dẫn của siêu âm, ekip đã tiến hành thủ thuật thành công. Dịch màng phổi được dẫn lưu dần ra ngoài, lượng ối cũng trở về mức bình thường.

Sau can thiệp, mẹ ổn định và tiếp tục được theo dõi sát sao tại Trung tâm Can thiệp bào thai. Đến tuần 37, chị được chỉ định mổ lấy thai. Bé trai chào đời khỏe mạnh với cân nặng 2.900g. Sau sinh, con được được rút shunt, tình trạng phổi giãn nở tốt và chuyển sang theo dõi tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Hiện tại, sức khỏe của con hoàn toàn ổn định.

Có thể nói, từ một thai kỳ đầy rủi ro đến khoảnh khắc con cất tiếng khóc đầu đời, một chiếc shunt nhỏ bé không chỉ đánh dấu một ca bệnh thành công. Đây còn là minh chứng cho hành trình kỳ diệu, thắp lên hy vọng cho các thai phụ và em bé, giúp hành trình làm mẹ trở nên trọn vẹn và bình an hơn.

Mới đây, Bệnh viện Vinmec Times City, Khoa Y học bào thai thuộc Trung tâm Sức khỏe Phụ nữ cũng thông tin: từ đầu năm 2025 đến nay, các bác sĩ đã tiếp nhận 5 trường hợp thai nhi bị thiếu máu do nhiễm Parovirus B19.

Đây là loại virus thường gây bệnh nhẹ ở người lớn nhưng đặc biệt nguy hiểm với thai nhi. Ở giữa thai kỳ, virus trong cơ thể người mẹ có thể phá hủy hồng cầu của thai nhi, dẫn đến thiếu máu trầm trọng, giảm tiểu cầu, suy tim, phù thai khiến nguy cơ tử vong ngay từ trong bụng mẹ lên tới trên 50% nếu không được điều trị kịp thời.

Sau khi hội chẩn với các chuyên gia đầu ngành trong Hội đồng trước sinh, các bác sĩ đã quyết định tiến hành truyền máu trực tiếp vào dây rốn của thai nhi. Sau 1 - 2 lần truyền máu, tình trạng sức khỏe của thai nhi ổn định, hết phù thai và được theo dõi đến khi chào đời. Hiện các bé đều khỏe mạnh.

BS.CKI. Võ Tá Sơn, phụ trách nhóm can thiệp, xúc động chia sẻ: “Mỗi ca can thiệp là một câu chuyện về khoa học, lòng kiên trì và niềm tin. Với các bác sĩ, đó không chỉ là kỹ thuật, mà là nghệ thuật cứu sống một sinh linh ngay từ trong bụng mẹ. Khoảnh khắc dòng máu truyền vào được, những trái tim nhỏ bé ấy lại đập mạnh hơn là ấn tượng sâu sắc mà chúng tôi không bao giờ quên”.

Được biết, không chỉ dừng lại ở truyền máu bào thai, Trung tâm đang tiếp tục nghiên cứu và phát triển nhiều kỹ thuật can thiệp trong tử cung khác, như dẫn lưu dịch màng phổi thai nhi, đốt laser điều trị hội chứng truyền máu song thai và can thiệp mạch máu thai điều trị bệnh tim bẩm sinh...

Trước đó, đầu tháng 10, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) phối hợp cùng Bệnh viện Nhi đồng 1 đã tiếp tục can thiệp thông tim bào thai bị dị tật tim bẩm sinh nặng cho sản phụ T.N.Đ. (29 tuổi, ngụ TP.HCM). Đây là ca can thiệp bào thai thành công số 11 và có ý nghĩa đặc biệt cho việc hoàn chỉnh hồ sơ, tiến tới được Bộ Y tế ra quyết định công nhận kỹ thuật thông tim can thiệp bào thai đầu tiên tại Việt Nam.

Cụ thể, khi bào thai của chị Đ. được 29 tuần, kết quả kiểm tra cho thấy tình trạng hẹp van động mạch phổi và thiểu sản thất phải của thai nhi đã tiến triển từ mức trung bình sang mức nặng, có nguy cơ chuyển sang tim một thất - tiên lượng tử vong cao sau sinh do không thể ghép tim ngay. Ngoài ra nguy cơ thai lưu vượt quá 40% nếu không can thiệp kịp thời.

Sáng 14/10, buổi hội chẩn liên viện giữa Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1 đã thống nhất kịch bản được xây dựng và lên kế hoạch chi tiết, trong vòng 4 giờ tất cả đã chuẩn bị sẵn sàng. Xác định tư thế thai nhi chưa được thuận lợi do thai nằm sấp hoàn toàn, ê kíp quyết định thực hiện kỹ thuật xoay thai.

Sau đó, ê kíp đã xuyên qua thành bụng mẹ, cơ tử cung và thành ngực thai nhi, tiếp cận chính xác buồng thất phải. Khi xác định van đã được nong mở một cách tối ưu, các bác sĩ đã phối hợp rút toàn bộ hệ thống dụng cụ can thiệp an toàn. Ca mổ kết thúc sau 80 phút can thiệp. Đây là một ca mổ can thiệp bào thai có thể nói là nhanh nhất so với các ca mổ trước đây tại Bệnh viện Từ Dũ.

Sau phẫu thuật, chị Đ. được theo dõi đặc biệt nhằm phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra và được điều trị dự phòng dọa sinh non bằng thuốc cắt cơn gò liên tục, kéo dài. Sau 24 giờ can thiệp, tim thai tốt, tình trạng sản phụ ổn định, tinh thần phấn khởi, không có cơn gò tử cung, không cảm giác đau trằn bụng, thai máy bình thường.

Bệnh viện Từ Dũ cho biết, ca can thiệp tim thai thành công thứ 11 này là cơ sở giúp ngày càng nhiều thai nhi bị tim bẩm sinh được tiếp cận kỹ thuật này, mở ra cơ hội sống và phát triển tốt nhất cho các bé sau khi chào đời. Sự kiện mang ý nghĩa đặc biệt, không chỉ là một thành tựu y khoa mà còn là dấu mốc ghi nhận nỗ lực bền bỉ của đội ngũ y bác sĩ Việt Nam trong hành trình ứng dụng các kỹ thuật can thiệp bào thai.

Những thành tựu trên không chỉ mang giá trị chuyên môn mà còn thấm đẫm tính nhân văn, khi những sự sống mong manh được giữ lại bằng tâm huyết và trí tuệ của người thầy thuốc. Đây cũng là bước tiến quan trọng, mở ra hướng mới trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý thai nhi, góp phần đưa y học Việt Nam hội nhập sâu rộng với thế giới. 

-Hoài Phương

]]>