Nợ công năm 2025 thấp xa ngưỡng trần, nhu cầu vay năm 2026 tăng gần 19%

Chính phủ vừa trình Quốc hội báo cáo về tình hình nợ công năm 2025 và dự kiến năm 2026 tại Kỳ họp thứ 10 khóa XV.

Báo cáo nêu rõ, tính đến cuối năm 2025, các chỉ tiêu nợ công của Việt Nam tiếp tục được kiểm soát trong giới hạn an toàn. Theo đó, tỷ lệ nợ công so với GDP ước đạt 35–36%, nợ Chính phủ khoảng 33–34% GDP và nợ nước ngoài của quốc gia khoảng 31–32% GDP.

Đồng thời, nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ so với tổng thu ngân sách nhà nước dự kiến chiếm 19–20%, trong khi nghĩa vụ trả nợ nước ngoài của quốc gia so với tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ khoảng 6–7%.

Trước đó, Nghị quyết số 23/QH15 của Quốc hội về Kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công giai đoạn 2021–2025 đã đặt ra các giới hạn trần nợ để đảm bảo an toàn tài chính.

Cụ thể, trần nợ công được ấn định tối đa 60% GDP với ngưỡng cảnh báo là 55%; nợ Chính phủ không vượt 50% GDP (ngưỡng cảnh báo 45%); nợ nước ngoài của quốc gia cũng được kiểm soát ở mức tối đa 50% GDP, với ngưỡng cảnh báo tương ứng 45%.

Theo báo cáo, tổng huy động vốn vay của Chính phủ trong năm 2025 ước đạt 802.684 tỷ đồng, tương đương 98,5% kế hoạch được duyệt. Trong đó, bao gồm: vay cho cân đối ngân sách trung ương khoảng 794.833 tỷ đồng và vay về cho vay lại ước đạt 7.851 tỷ đồng, bằng 71,4% kế hoạch.

Bên cạnh đó, tổng kế hoạch trả nợ của Chính phủ trong năm tối đa 506.949 tỷ đồng và được thực hiện như kế hoạch đã duyệt. Trong đó, trả nợ trực tiếp của Chính phủ khoảng 468.542 tỷ đồng, còn lại là nghĩa vụ trả nợ của các dự án cho vay lại với tổng giá trị 38.407 tỷ đồng

Theo đánh giá của Chính phủ, việc quản lý nợ công thời gian qua được thực hiện theo hướng chủ động, chặt chẽ và hiệu quả, vừa bảo đảm nguồn vốn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, vừa giữ các chỉ tiêu nợ trong phạm vi trần và ngưỡng an toàn mà Quốc hội đã thông qua.

Chính vì vậy, mức độ an toàn của nợ công tiếp tục được duy trì, góp phần củng cố nền tài chính quốc gia và nâng cao khả năng ứng phó với các rủi ro phát sinh từ cả bên trong lẫn bên ngoài nền kinh tế.

Bước sang năm 2026, tổng nhu cầu vay của Chính phủ dự kiến khoảng 969.796 tỷ đồng, tăng gần 19% so với kế hoạch năm 2025.

Trong đó, vay của ngân sách trung ương để bù đắp bội chi và trả nợ gốc khoảng 959.705 tỷ đồng; phần còn lại là vay nước ngoài về cho vay lại. Các nguồn huy động sẽ được kết hợp linh hoạt giữa phát hành trái phiếu chính phủ, vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài và các nguồn tài chính hợp pháp khác khi cần thiết, Chính phủ cho biết.

Về nghĩa vụ trả nợ, dự kiến nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ năm 2026 khoảng 534.740 tỷ đồng, trong đó trả nợ trực tiếp khoảng 493.405 tỷ đồng, tương đương 20–21% tổng thu ngân sách nhà nước, bao gồm 376.005 tỷ đồng trả nợ gốc và trả lãi 117.400 tỷ đồng. Ngoài ra, nghĩa vụ trả nợ vay về cho vay lại ước đạt 41.335 tỷ đồng, gồm 30.160 tỷ đồng trả gốc và 11.175 tỷ đồng trả lãi.

Để tiếp tục kiểm soát nợ công bền vững, Chính phủ đặt mục tiêu thúc đẩy giải ngân vốn vay, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, đặc biệt đối với các dự án trọng điểm quốc gia. Đồng thời, sẽ mở rộng cơ sở thu, sử dụng nguồn vượt thu và tiết kiệm chi ngân sách để giảm bội chi, tăng chi trả nợ gốc.

Song song với đó, cần tăng cường quản lý rủi ro nợ công, công khai minh bạch thông tin, áp dụng các thông lệ quốc tế tốt và cải thiện hệ thống dữ liệu quản lý nợ nhằm bảo đảm an toàn nợ công trong trung và dài hạn, Chính phủ nhấn mạnh

-Lan Nhi

]]>