Nút giao 3.000 tỷ đồng chuẩn quốc tế: Cần Giờ thoát cảnh 'lụy phà', Nam Sài Gòn tăng tốc

Giữa lúc TP.HCM đang đẩy mạnh liên kết vùng và hướng ra biển, Sở Xây dựng TP.HCM vừa có tờ trình khẩn gửi UBND thành phố đề nghị phê duyệt chủ trương đầu tư dự án nút giao kết nối cao tốc Bến Lức - Long Thành với đường Rừng Sác, thuộc xã Bình Khánh (Cần Giờ).

Dự án có tổng mức đầu tư gần 3.000 tỷ đồng, được xem là bước ngoặt cho chiến lược phát triển hạ tầng khu vực Nam Sài Gòn.

Hạ tầng Nam Sài Gòn chuyển mình

Công trình nằm cách phà Bình Khánh khoảng 3km, tại điểm giao giữa hai trục giao thông huyết mạch: cao tốc Bến Lức - Long Thành (đang hoàn thiện) và tuyến đường Rừng Sác - “xương sống” dẫn vào Cần Giờ. Phạm vi đầu tư bao gồm 1,46 km trên cao tốc và 1,2 km trên đường Rừng Sác, kéo dài đến khu vực dự kiến xây cầu Cần Giờ trong tương lai.

Toàn cảnh mô hình nút giao 3.000 tỷ đồng dự kiến khởi công năm 2026.

Điểm đặc biệt, đây là nút giao đầu tiên của Việt Nam được thiết kế theo mô hình đa tầng phức hợp tương tự Singapore và Hàn Quốc, những quốc gia được xem là “chuẩn mực” về hạ tầng đô thị thông minh. Trung tâm nút giao là đảo xuyến bán kính 50m, bảo đảm phương tiện lưu thông liên tục mà không bị giao cắt trực tiếp, giúp giảm đáng kể nguy cơ ùn tắc và tai nạn giao thông.

Trên tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành, dự án sẽ bổ sung một đơn nguyên mới, nâng quy mô lên 8 làn xe, tốc độ thiết kế 100 km/h. Trong khi đó, đường Rừng Sác sẽ được mở rộng bằng hai ống hầm chui hai chiều, ưu tiên hướng lưu thông giữa Rừng Sác và cầu Cần Giờ. Mỗi hầm dài 610 m, phần kín 150 m, kết hợp tường chắn và hầm hở dài 230 m, quy mô tương đương các hầm giao thông đô thị ở Seoul.

Cơ cấu vốn đầu tư gần 3.000 tỷ đồng, trong đó 1.162 tỷ đồng dành cho bồi thường, hỗ trợ tái định cư; 1.204 tỷ đồng cho xây lắp, thiết bị; phần còn lại là chi phí quản lý, tư vấn và dự phòng. Theo lộ trình, dự án sẽ được phê duyệt chủ Nút giao này không chỉ là một công trình kỹ thuật mà còn là biểu tượng cho tư duy hạ tầng mới, hạ tầng kết nối vùng, liên thông đô thị và tạo giá trị lan tỏa kinh tế. Đây sẽ là tiền đề cho chuỗi dự án hạ tầng thông minh mà TP.HCM hướng tới sau năm 2030.

Hiện nay, việc di chuyển giữa các xã Bình Khánh, Lý Nhơn, Tam Thôn Hiệp, An Thới Đông, Long Hòa và trung tâm thành phố vẫn phụ thuộc gần như hoàn toàn vào phà Bình Khánh. Mỗi dịp cuối tuần, lễ Tết hoặc khi mưa bão, hàng ngàn phương tiện xếp hàng chờ phà - một hình ảnh đã trở thành “đặc sản” không mong muốn của khu vực này.

Theo thống kê của Sở GTVT TP.HCM, trung bình mỗi ngày phà Bình Khánh phục vụ khoảng 35.000 lượt người và 10.000 lượt xe. Tuy nhiên, khi triều cường hoặc mưa lớn, thời gian chờ phà có thể kéo dài hơn 2 giờ, gây thiệt hại đáng kể về thời gian và chi phí logistics, đồng thời làm giảm năng lực ứng cứu khi có sự cố thiên tai.

Trên các diễn đàn, tài khoản Nguyễn Thị Mai - một chủ doanh nghiệp tại Cần Thạnh chia sẻ: “Cứ mỗi mùa du lịch, xe container chở hàng hải sản của chúng tôi bị kẹt phà suốt buổi. Nếu nút giao và cầu Cần Giờ sớm hoàn thành, hàng hóa đi Vũng Tàu hay Đồng Nai sẽ rút ngắn ít nhất 30% thời gian, chi phí vận hành cũng giảm mạnh”.

Việc xây dựng nút giao không chỉ nhằm giảm tải giao thông mà còn nằm trong chiến lược liên kết vùng kinh tế Đông Nam Bộ, đặc biệt sau khi TP.HCM đẩy mạnh hợp tác hạ tầng với Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Dương. Trước đây, hành trình từ TP.HCM đi Vũng Tàu phải qua Đồng Nai, kéo dài hơn 2 tiếng và thường xuyên ùn tắc tại khu vực Nhơn Trạch.

Khi nút giao này hoàn thành và kết nối đồng bộ với cầu Cần Giờ cùng tuyến đường vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu trong tương lai, một trục giao thông hoàn toàn mới sẽ hình thành, giúp rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển, mở ra cơ hội phát triển du lịch, logistics và bất động sản ven biển.

“Cú hích” từ hạ tầng chiến lược

Việc đầu tư nút giao trị giá gần 3.000 tỷ đồng không chỉ giải quyết bài toán giao thông, mà còn mang ý nghĩa kinh tế sâu rộng. Theo phân tích của Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM, cứ 1 đồng đầu tư hạ tầng giao thông có thể kéo theo 4 - 5 đồng vốn xã hội đổ vào bất động sản, thương mại, dịch vụ và du lịch.

Nút giao này được xem là “chìa khóa” thúc đẩy phát triển đô thị biển Cần Giờ, định hình các khu đô thị mới theo trục Rừng Sác - Cần Giờ - Long Thành. Khi giao thông thông suốt, Cần Giờ có thể thu hút các dự án du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, cảng cạn logistics và khu công nghiệp sinh thái phù hợp với định hướng phát triển bền vững.

Tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành vốn là mắt xích cuối cùng trong mạng lưới cao tốc phía Nam, kết nối Long An - TP.HCM - Đồng Nai - Bà Rịa - Vũng Tàu. Việc bổ sung nút giao Rừng Sác không chỉ tạo lối ra trực tiếp cho khu vực Cần Giờ mà còn mở thêm hướng lưu thông cho hàng hóa từ miền Tây ra cảng Cái Mép - Thị Vải.

Theo tính toán của giới chuyên môn, khi hoàn thành, hành trình từ Long An tới Cần Giờ chỉ còn khoảng 60 phút thay vì hơn 2 tiếng như hiện nay. Điều này tạo ra lợi thế cạnh tranh mới cho logistics biển, giúp giảm chi phí vận tải trung bình từ 20 đến 30%.

Ngoài ra, giá đất khu vực Bình Khánh - An Thới Đông đã có dấu hiệu tăng nhẹ ngay sau khi thông tin về nút giao được công bố. Giới đầu tư nhận định, khi công trình khởi công, khu vực này sẽ trở thành vành đai phát triển đô thị ven biển của TP.HCM, tương tự vai trò của khu Đông sau khi có cao tốc Long Thành - Dầu Giây.

Điểm đáng chú ý là toàn bộ thiết kế của nút giao được định hướng theo mô hình giao thông xanh, giảm tối đa diện tích bê tông hóa, kết hợp mảng xanh và công nghệ chiếu sáng tiết kiệm năng lượng. Hệ thống hầm chui sẽ có quạt thông gió thông minh và cảm biến khí thải tự động - công nghệ từng được ứng dụng tại Singapore.

Việc đầu tư một công trình hạ tầng hiện đại, thân thiện môi trường như vậy cho thấy TP.HCM đang chuyển mình từ tư duy “xây nhanh” sang “xây bền vững”, hướng đến đô thị thông minh và phát thải thấp.

Với nút giao trị giá 3.000 tỷ đồng, TP.HCM không chỉ giải quyết bài toán giao thông của riêng Cần Giờ mà còn tạo cú bật cho toàn bộ trục phát triển hướng Nam, kết nối trực tiếp với hệ thống cảng, khu công nghiệp và du lịch biển. Dự án là minh chứng cho tầm nhìn hạ tầng liên kết vùng, đây là yếu tố được xem là nền tảng của tăng trưởng kinh tế bền vững.

Tiến Anh