Đầu tư ròng trên khắp các quốc gia OECD đã giảm từ 2,5% GDP trước cuộc khủng hoảng năm 2008 xuống còn trung bình 1,6% GDP.
Nếu chi tiêu của doanh nghiệp cho các dự án và cơ sở vật chất mới không tăng lên, các quốc gia sẽ "không thể duy trì tăng trưởng", Álvaro Pereira, nhà kinh tế trưởng của OECD cho biết.
Tính đến năm ngoái, chỉ có hai trong số 34 nền kinh tế tiên tiến OECD theo dõi đã vượt qua xu hướng đầu tư ròng trước khủng hoảng tài chính là Israel và Bồ Đào Nha.
Theo một báo cáo nghiên cứu của OECD, mức đầu tư trung bình của OECD thấp hơn 20% so với mức lẽ ra đã đạt được nếu xu hướng trước khủng hoảng tài chính tiếp tục. Con số này vẫn thấp hơn 6,7% so với xu hướng trước đại dịch.
 |
Chi đầu tư ở các nền kinh tế tiên tiến đang ở mức thấp so với trung bình trong lịch sử |
Tuần trước, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nâng dự báo tăng trưởng toàn cầu trong bối cảnh có dấu hiệu cho thấy cuộc chiến thương mại của Tổng thống Donald Trump sẽ gây ra ít thiệt hại hơn so với lo ngại ban đầu. Tuy nhiên, dự báo tăng trưởng 3% trong năm nay của IMF vẫn đánh dấu sự chậm lại so với mức tăng 3,3% của năm 2024 và mức trung bình 3,7% trước đại dịch.
“Nhiều yếu tố đang đóng vai trò trong hiện tượng này, nhưng sự bất ổn chính sách lan tỏa là nguyên nhân chính khi các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi những cú sốc liên tục”, nhà kinh tế Álvaro Pereira cho biết.
Việc triển khai thuế quan của Tổng thống Trump là một trong những nguyên nhân khiến các công ty ngần ngại đưa ra các quyết định chi tiêu lớn, đồng thời đầu tư kinh doanh đã giảm trên tất cả các ngành công nghiệp lớn.
"Sự bất ổn đã rất lan tỏa kể từ cuộc khủng hoảng tài chính và chúng ta đã trải qua rất nhiều cuộc khủng hoảng lớn… Sớm hay muộn, nếu chúng ta không có thêm đầu tư, chúng ta sẽ không thể duy trì tăng trưởng, điều này hoàn toàn quan trọng”, nhà kinh tế Álvaro Pereira cho biết.
Phân tích của OECD cho thấy, sự gia tăng 1 độ lệch chuẩn của sự bất ổn chính sách kinh tế làm giảm tăng trưởng đầu tư kinh doanh 1 điểm phần trăm sau một năm. Điều này là do các công ty trở nên ngần ngại hơn trong việc chi đầu tư cho các dự án dài hạn trong bối cảnh không thể đánh giá rõ ràng về triển vọng của nhu cầu toàn cầu, quy định hoặc chính sách thương mại.
Mặc dù đầu tư vào công nghệ số và tri thức đã tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng vẫn chưa bù đắp được tác động của việc khấu hao cao hơn và đầu tư yếu vào tài sản vật chất, dẫn đến sự sụt giảm liên tục trong đầu tư kinh doanh ròng tính theo tỷ trọng của các nền kinh tế.
Theo OECD, nếu mức độ bất ổn gia tăng hiện nay vẫn tiếp diễn, đầu tư thực tế có thể bị cắt giảm 1,4 điểm phần trăm vào cuối năm sau.
Mặc dù chi phí vốn đã giảm sau cuộc khủng hoảng tài chính, các công ty đang không thực hiện được "các khoản đầu tư biên có lợi nhuận" mà đáng lẽ ra có thể thực hiện được, trong khi các công ty ở một số quốc gia tăng chi trả cổ tức cho cổ đông so với xu hướng trước khủng hoảng.
Mâu thuẫn giữa lợi nhuận cổ đông và đầu tư cũng trở nên gay gắt nhất trong lĩnh vực nước của Anh. Các công ty nước của Anh đã chi trả 83 tỷ bảng Anh cổ tức kể từ khi tư nhân hóa 34 năm trước, chiếm hơn 1/3 trong số 230 tỷ bảng Anh mà các công ty đã chi cho cơ sở hạ tầng trong cùng ba thập kỷ.
Tuy nhiên, xung đột cũng xuất hiện rõ ràng trong nhiều ngành công nghiệp khác. Tập đoàn dầu mỏ BP đang chịu áp lực từ các nhà đầu tư phải cắt giảm mạnh chi tiêu để bảo vệ khoản chi trả cổ tức cho cổ đông.