Sản phẩm OCOP xứ Thanh khẳng định thương hiệu, đẩy lùi khó nghèo

Điều đáng nói, trong số hàng trăm sản phẩm chất lượng, đạt chuẩn xuất khẩu và tạo được vị thế trên thị trường, không thể không nhắc đến sự đóng góp đáng kể của các hợp tác xã thông qua chuỗi cung ứng sản phẩm bền vững.

Những tấm gương từ mô hình kinh tế tập thể

Vốn là HTX sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông, lâm sản truyền thống với 80ha chè (trong đó có 12ha chè theo tiêu chuẩn VIETGAP) và nuôi ong lấy mật,... HTX dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn tại xã Thọ Bình (thuộc huyện Triệu Sơn cũ) từ lâu đã thành công và khẳng định thương hiệu với các sản phẩm chè, mật ong, trà cà gai leo đạt tiêu chuẩn OCOP.

Với các sản phẩm chủ đạo từ cây chè, ngay từ ngày đầu HTX đã chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu tư cải tạo đất, chọn giống và đặt mục tiêu phát triển cây chè theo hướng xanh, bền vững.

Nhờ đó, sau nhiều nỗ lực, HTX dịch vụ nông lâm nghiệp Bình Sơn đã từng bước góp phần đưa giá trị kinh tế của chè và cuộc sống của người trồng chè được nâng lên rõ rệt.

Nhiều hợp tác xã tại Thanh Hóa đã thành công và khẳng định thương hiệu với các sản phẩm chè, mật ong, trà cà gai leo đạt tiêu chuẩn OCOP.

Đến nay, HTX trở thành một trong những điển hình tiêu biểu trong kết nối, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Không chỉ cung ứng trên thị trường qua kênh truyền thống mà HTX còn chủ động tham gia hội chợ, sự kiện thương mại để quảng bá sản phẩm và tìm kiếm đơn vị liên kết tiêu thụ.

Tương tự, tại Phường Hạc Thành, HTX đầu tư và phát triển nông nghiệp Vinaco, thời gian qua cũng được đánh giá là một trong những điển hình tiêu biểu cho mô hình kinh tế tập thể thành công với hướng phát triển đa ngành, đa dịch vụ.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, ngoài ngành nghề chính là tổ chức giới thiệu và xúc tiến thương mại, HTX Vinaco đã huy động nguồn lực, đầu tư hệ thống cửa hàng để giới thiệu, kinh doanh các sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm tiềm năng, thế mạnh của tỉnh. Trong đó, tiêu biểu là các sản phẩm OCOP.

Giám đốc HTX Nguyễn Thị Vân chia sẻ: Thanh Hóa là địa phương có tiềm năng rất lớn để phát triển sản phẩm OCOP và các sản phẩm đặc sản. Trong khi đó, người dân chưa phát huy hết tiềm năng, lợi thế này. Do đó, khi tham gia giới thiệu, tiêu thụ nhóm sản phẩm, HTX đã nghiên cứu sâu hơn và quyết định lựa chọn phát triển mạnh lĩnh vực tư vấn, hỗ trợ phát triển sản phẩm. Bước đầu HTX đã hỗ trợ phát triển được hàng chục sản phẩm OCOP chất lượng như: nem chua Bà Quỳnh, bún tươi Ánh Dương của huyện Lang Chánh; giò lụa Thư Lĩnh (Triệu Sơn); bánh bi Gia Khánh (Yên Định)... tạo việc làm thường xuyên cho gần 10 lao động với thu nhập bình quân 6 - 10 triệu đồng/người/tháng.

Tăng cường quảng bá thương hiệu địa phương

Sau hơn 5 năm triển khai Chương trình “mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), Thanh Hóa đã trở thành một trong những địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng. Tính đến hết tháng 6/2025, toàn tỉnh Thanh Hóa có 631 sản phẩm được công nhận đạt chuẩn OCOP, trong đó có 2 sản phẩm 5 sao và 59 sản phẩm 4 sao, 570 sản phẩm 3 sao.

Không chỉ tăng mạnh về số lượng, chất lượng các sản phẩm OCOP của Thanh Hóa những năm gần đây cũng được chú trọng, nâng cao, giúp nhiều mặt hàng nông sản, thủ công mỹ nghệ của địa phương này dần khẳng định được vị thế trên thị trường.

Các sản phẩm thể hiện những màu sắc, hương vị đặc trưng riêng, không chỉ chiếm được sự tin yêu của khách hàng trong nước mà còn từng bước chinh phục thị trường xuất khẩu.

Khá nhiều HTX và các tổ hợp tác sản xuất đã chủ động tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm qua các hội chợ và các sàn thương mại điện tử...

Góp phần không nhỏ để đạt được kết quả trên là nhờ sự nỗ lực đồng lòng đưa thương hiệu sản phẩm tiếp cận người tiêu dùng của các chủ thể OCOP cùng các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh, bằng nhiều phương tiện, hình thức đa dạng.

Đặc biệt, nếu như trước đây, phần lớn hàng hóa chỉ tiêu thụ qua các kênh truyền thống, nhưng nay, nhờ sự kết nối và hỗ trợ của chính quyền và Liên minh HTX tỉnh, các chủ thể OCOP là các doanh nghiệp, HTX và các tổ hợp tác sản xuất đã chủ động tìm kiếm đầu ra cho sản phẩm, thường xuyên đưa sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, Sen Đỏ, đồng thời quảng bá qua mạng xã hội Facebook, Zalo...

Ông Lê Đình Tú, Giám đốc HTX Bình Sơn, cho biết thông qua việc tích cực tham gia các sự kiện xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm, HTX đã tìm được đối tác tiêu thụ ở 30 tỉnh, thành phố trong cả nước.

“Từ năm 2020, khi đại dịch COVID-19 bùng phát, nhận thấy tiềm năng lớn của hình thức bán hàng trực tuyến, các thành viên của HTX đã đầu tư nghiêm túc vào kênh thương mại điện tử. Nhờ đó, trung bình mỗi năm HTX cung cấp ra thị trường từ 40 - 50 tấn sản phẩm, trong đó khoảng 30% được tiêu thụ thông qua thương mại điện tử. HTX tạo việc làm thường xuyên cho 5 lao động và hàng chục thành viên là đầu mối cung cấp sản phẩm từ các gia đình ở địa phương” – ông Tú chia sẻ.

Khẳng định vai trò “bà đỡ”

Tính đến tháng 7/2025, tỉnh Thanh Hóa có 870 hợp tác xã đang hoạt động, trong đó có 195 hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao. Việc phát triển các Hợp tác xã liên kết bền vững, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị sẽ phát huy tốt tiềm năng, lợi thế, đẩy mạnh liên doanh, liên kết nâng cao hiệu quả hoạt động của các Hợp tác xã.

Thanh Hóa đặt mục tiêu đến năm 2027, sẽ có ít nhất 1000 sản phẩm OCOP, trong đó có 10 sản phẩm 5 sao. Để đạt mục tiêu trên, tỉnh Thanh Hóa kết hợp cùng Liên minh HTX của tỉnh đã tổ chức nhiều lớp tập huấn cho các doanh nghiệp, hợp tác xã nhằm hướng dẫn cách quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên nền tảng số. Đồng thời, chú trọng xúc tiến thương mại, đưa sản phẩm OCOP tham gia các hội chợ, triển lãm để tiếp cận nhiều thị trường hơn.

Bên cạnh đó, dưới sự kết hợp giữa Liên minh HTX Việt Nam cùng chính quyền tỉnh Thanh Hóa, sẽ hỗ trợ địa phương thành lập mới, vận dụng cơ chế, chính sách để “trợ lực” cho các HTX đầu tư mở rộng sản xuất, kinh doanh. Ngoài ra, Liên minh HTX tỉnh thường xuyên hướng dẫn, vận động các HTX phát triển theo hướng đa ngành nghề, dịch vụ. Qua đó góp phần phát huy tiềm năng, thế mạnh địa phương, nâng cao thu nhập cho thành viên, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Đại diện Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa cho biết: Hiện nay, ngoài những cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước cho HTX thì Luật HTX năm 2023 đã bổ sung nhiều chính sách hỗ trợ tổ chức kinh tế tập thể ứng dụng khoa học - công nghệ; hỗ trợ lương, thưởng và phúc lợi để thu hút lao động có chất lượng cao; đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực thành viên... Do đó, rất thuận lợi cho việc phát triển, thành lập mới HTX đa nghề, đa lĩnh vực. Đây cũng là xu thế tất yếu giúp các HTX phát triển hiệu quả, bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao và hỗ trợ tạo việc làm, tạo sinh kế nâng cao thu nhập cho thành viên, người lao động khu vực nông thôn.

Nhờ có sự đóng góp tích cực từ các HTX tại địa phương, tính đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều tại Thanh Hóa đã giảm đáng kể. Nếu như đầu giai đoạn 2022-2025, tổng tỷ lệ nghèo đa chiều là 68,4% (32,88% hộ nghèo; 35,52% hộ cận nghèo), thì đến cuối năm 2024, con số này chỉ còn 33,77% (hộ nghèo 11,88%, hộ cận nghèo 21,89%). Đây là mức giảm ấn tượng 50,9% so với đầu năm 2022, thể hiện hiệu quả của các chính sách và dự án. Đồng thời, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn các huyện nghèo cũng có sự cải thiện vượt bậc, từ 30 triệu đồng cuối năm 2023 dự kiến đạt 48 triệu đồng vào cuối năm 2025, tăng hơn 1,8 lần so với năm 2020.

Hồng Hương