Vì sao tiền ồ ạt đổ vào chứng khoán tạo thanh khoản không tưởng?

Trong cuộc trao đổi mới đây với người viết, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tích Khối Khách hàng cá nhân của Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN), và ông Lê Vương Hùng, Giám đốc Môi giới của Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), đã phân tích bối cảnh thanh khoản thị trường đạt mức cao thời gian qua.

Hai ông đã lý giải những yếu tố thúc đẩy dòng tiền lớn đổ vào thị trường, đồng thời đưa ra những khuyến nghị chiến lược giúp nhà đầu tư vừa tận dụng cơ hội, vừa kiểm soát rủi ro.

Động lực nào giúp thanh khoản bùng nổ?

Theo ông Nguyễn Thế Minh, thị trường chứng khoán thời gian qua chứng kiến tốc độ tăng thanh khoản rất nhanh. Giá trị giao dịch bình quân tháng đã lập kỷ lục mới kể từ khi thị trường thành lập. Điều này cho thấy lượng vốn mà nhà đầu tư rót vào thị trường đang gia tăng đáng kể, bao gồm cả dòng tiền của nhà đầu tư mới lẫn các nhà đầu tư hiện hữu tăng vị thế giải ngân. Số dư tiền nạp vào tài khoản chứng khoán tăng lên, trong khi dư nợ margin tại các công ty chứng khoán cũng có xu hướng mở rộng.

Lý giải nguyên nhân, ông Minh cho rằng yếu tố lớn nhất đến từ mặt bằng lãi suất thấp. Trong nửa đầu năm, lãi suất huy động giảm xuống mức thấp, thậm chí còn thấp hơn giai đoạn Covid-19. Điều này khiến chứng khoán trở thành kênh đầu tư hấp dẫn hơn so với nhiều lựa chọn khác.

Vàng từng duy trì xu hướng tích cực từ đầu năm đến trước thời điểm Mỹ áp thuế quan vào tháng 4, nhưng từ tháng 5 trở lại đây đã chững lại khi rủi ro thuế quan giảm bớt, độ nóng giảm và không còn nhiều dư địa tăng thêm. Bất động sản vẫn chưa phải là kênh an toàn để quay trở lại, trong khi thị trường trái phiếu sơ cấp không có nhiều đợt phát hành mới.

Bên cạnh yếu tố lãi suất, thị trường cũng được hưởng lợi từ các chất xúc tác quan trọng. Việc đưa hệ thống công nghệ mới KRX vào vận hành từ tháng 5 đã tạo nền tảng kỹ thuật và pháp lý cho câu chuyện nâng hạng thị trường, đồng thời thu hút sự quan tâm từ khối ngoại.

Kỳ vọng nâng hạng FTSE vào tháng 9 đang tạo động lực lớn cho cả nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Dù chưa tới thời điểm công bố, dòng vốn ngoại đã cho thấy xu hướng mua ròng mạnh mẽ ngay từ đầu tháng 7. Ngoài ra, làn sóng IPO trở lại từ sau quý II, được thúc đẩy bởi các chính sách hỗ trợ và động lực phát triển kinh tế tư nhân, cũng góp phần khiến thanh khoản tăng cao.

Ở góc nhìn của ông Lê Vương Hùng, yếu tố vĩ mô đóng vai trò then chốt. Chính sách nới lỏng tiền tệ trong thời gian qua được triển khai nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng, với mức tăng hiện đạt khoảng 10%, cao hơn đáng kể so với cùng kỳ nhiều năm trước. Cung tiền M2 cũng ghi nhận mức tăng cao so với mặt bằng nhiều năm, chỉ thấp hơn so với đỉnh năm 2022.

Tăng trưởng kinh tế Việt Nam được dự báo ở mức cao so với mặt bằng chung thế giới. Đặc biệt, về câu chuyện thuế quan, cuối tháng 6 và đầu tháng 7, phía Mỹ đã đưa ra mức thuế đối ứng với Việt Nam ở mức 20%. Trước đây, nhà đầu tư còn nhiều lo ngại vì chưa rõ con số cụ thể, nhưng nay đã có cơ sở rõ ràng hơn để hoạch định chiến lược.

Ông Hùng cho biết, cơ quan quản lý thể hiện quyết tâm rất lớn trong mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán lên nhóm mới nổi trong năm nay. Theo kinh nghiệm từ các thị trường tương tự, trước và sau khi có quyết định nâng hạng, thị trường thường ghi nhận diễn biến tích cực.

Ngoài ra, khi so sánh với các kênh đầu tư khác, chứng khoán – với đại diện là VN-Index – đã đem lại mức sinh lợi tốt ngay từ đầu năm. Trong khi đó, vàng chỉ hấp dẫn hơn chứng khoán trong 6 tháng đầu năm, nhưng từ quý II đã chững lại, còn bất động sản chỉ tăng giá ở một số phân khúc hẹp như căn hộ chung cư tại trung tâm Hà Nội, TP HCM.

Chiến lược đầu tư trong bối cảnh biến động lớn

Ông Nguyễn Thế Minh nhận định, khi thanh khoản đạt mức cao, biên độ dao động của chỉ số cũng mở rộng hơn. Nếu trước đây VN-Index chỉ tăng hoặc giảm vài điểm mỗi phiên thì nay biên độ trong ngày có thể lên tới hàng chục điểm. Điều này sẽ hấp dẫn nhóm nhà đầu tư ưa thích lướt sóng vì cơ hội tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn tăng lên.

Tuy nhiên, với nhà đầu tư dài hạn, ông lưu ý rằng hệ số P/E của thị trường đã vượt trung bình 10 năm (khoảng 15 lần). Về lý thuyết, định giá không còn rẻ, nhưng vẫn tồn tại nhiều yếu tố giúp thị trường duy trì sức hút, như kỳ vọng nâng hạng, rủi ro thuế quan giảm, khả năng Fed hạ lãi suất vào tháng 9, từ đó tạo điều kiện để Việt Nam tiếp tục duy trì chính sách nới lỏng tiền tệ.

Theo nhà phân tích của Yuanta, xu hướng tăng dài hạn vẫn được duy trì, song trong ngắn hạn, khả năng điều chỉnh là có thể xảy ra, đặc biệt tại vùng 1.600 – 1.650 điểm. Nhà đầu tư đang nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu cao cần chú ý quan sát khi chỉ số tiếp cận vùng này.

Về sử dụng đòn bẩy, ông khuyến nghị chỉ nên giữ tỷ trọng margin ở mức vừa phải để tránh áp lực buộc cắt lỗ khi thị trường biến động mạnh.

Đối với nhà đầu tư đang nắm giữ nhiều tiền mặt, không nên mua đuổi những cổ phiếu đã tăng nóng và định giá cao, mà nên kiên nhẫn chờ nhịp điều chỉnh để tìm kiếm cơ hội ở những mã có định giá hợp lý hơn.

Nhóm ngành được ông gợi ý bao gồm ngân hàng với dư địa P/B còn, bất động sản có triển vọng tăng trưởng, nhóm hóa chất hưởng lợi từ giá ure tăng và việc Trung Quốc siết xuất khẩu.

Nhóm đầu tư công được kỳ vọng đẩy mạnh giải ngân trong ba tháng cuối năm, cùng nhóm bán lẻ hưởng lợi từ lãi suất thấp, chu kỳ tăng trưởng cao trong quý III và sự phục hồi tiêu dùng. Ngoài ra, ông Minh cũng nhấn mạnh cơ hội tại nhóm bất động sản khu công nghiệp khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ và các nước khác có thể thúc đẩy dịch chuyển sản xuất vào Việt Nam.

Ông Lê Vương Hùng bổ sung rằng bối cảnh vĩ mô hiện nay đang tạo điều kiện rất thuận lợi cho thị trường chứng khoán, từ thanh khoản dồi dào, cung tiền tăng trưởng đến câu chuyện nâng hạng. Việc FTSE nâng hạng Việt Nam, nếu xảy ra, chỉ là bước khởi đầu, và mục tiêu dài hạn là đạt chuẩn của MSCI.

Mục tiêu của Chính phủ là phát triển thị trường chứng khoán thành kênh huy động vốn quan trọng song song với hệ thống ngân hàng. Tốc độ tăng trưởng GDP được kỳ vọng đạt 8% trong năm nay và vượt 10% từ năm 2026.

Về ngắn hạn, vị giám đốc của Rồng Việt nhận định cơ hội vẫn hiện hữu trong tháng 8 và 9, nhưng khi VN-Index đã tăng khoảng 500 điểm so với đáy, cơ hội sẽ không còn rộng mở cho tất cả nhóm ngành. Nhà đầu tư cần có kinh nghiệm, khả năng phân tích và nhạy bén để lựa chọn danh mục phù hợp cho giai đoạn 1 – 2 tháng tới.

Thực tế, thời gian qua chỉ một số nhóm cổ phiếu hoặc trường hợp đơn lẻ bứt phá, trong khi nhiều nhóm khác vẫn đi ngang. Ông cho rằng sắp tới xu hướng tăng sẽ diễn ra theo nhóm ngành, đặc biệt là các doanh nghiệp đầu ngành có yếu tố cơ bản tốt, tài chính lành mạnh, cổ tức đều, thanh khoản cao. Đây cũng là các cổ phiếu nằm trong danh mục mục tiêu của các quỹ đầu tư khi Việt Nam nâng hạng lên thị trường mới nổi.