Ngưỡng chịu thuế 200 triệu đồng: Chưa có lãi đã phải nộp thuế

Chỉ còn khoảng 2 tháng nữa, hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ chuyển sang kê khai thay vì nộp thuế khoán. Tuy nhiên, việc triển khai sử dụng hóa đơn điện tử gặp nhiều khó khăn do phần lớn tiểu thương là người lớn tuổi, ít tiếp cận công nghệ. Đồng thời, nhiều hộ kinh doanh đang ngóng đợi ngưỡng doanh thu tính thuế từ năm sau.

Cửa hàng tạp hóa của bà Nguyễn Vy (phường Tây Mỗ, Hà Nội) đã tồn tại gần chục năm nay. Ngày trước, chuyện nộp thuế với bà khá đơn giản vì cơ quan thuế khoán bao nhiêu thì đóng bấy nhiêu.

Theo quy định mới, các hộ kinh doanh buộc phải xuất hóa đơn điện tử. Để đáp ứng quy định, bà Vy cho biết sẽ phải mua thêm chiếc laptop, máy in mã vạch, in A4 để kê khai hóa đơn chứng từ cho hàng hóa và thuê kế toán. “Tuy nhiên, năm nay, tôi 56 tuổi, chưa bao giờ sử dụng máy tính, ít tiếp cận công nghệ nên cũng rất lo lắng khi triển khai hoá đơn điện tử”, bà Vy cho hay.

Nhân viên của MISA đang hướng dẫn hộ kinh doanh cài đặt phần mềm miễn phí khi thực hiện xoá bỏ thuế khoán.

Một vấn đề nữa được bà Vy cũng như nhiều hộ kinh doanh băn khoăn, nêu ý kiến là ngưỡng doanh thu tính thuế chưa thực sự hợp lý. Bởi doanh thu năm 2025 được nâng lên mức 200 triệu đồng/năm là phải nộp thuế rồi. "Giá vốn cao, lời lãi ít, chỉ cần bán vài món là vượt ngưỡng", bà Vy phân tích.

Tương tự, ông Nguyễn Bình Miên (Hà Nội) chia sẻ gia đình ông bán hàng ăn sáng, doanh thu khoảng 20 triệu đồng mỗi tháng, chỉ đủ trang trải chi phí lao động của chủ hộ và người thân hỗ trợ, thậm chí có thể vượt mức này. Với doanh thu 240 triệu đồng mỗi năm như gia đình ông sẽ thuộc nhóm 2, phải nộp thuế 4,5%. Ông cho rằng quy định này chưa phù hợp vì "buôn bán lấy công làm lời, hầu như không có lãi".

Do đó, các hộ kinh doanh mong muốn nâng lên 1 tỷ đồng, hoặc ít nhất 500-700 triệu đồng mỗi năm, để phản ánh đúng thực tế chi phí và quy mô hoạt động hiện nay.

Đồng tình, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, đề nghị nên nâng lên mức 1 tỷ đồng thay vì mức quy định là 200 triệu đồng áp dụng từ năm 2026. Lý giải về đề xuất này, bà Cúc giải thích Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thông qua nghị quyết nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân năm 2026 lên 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/tháng đối với một người phụ thuộc. Như vậy, một người lao động bình thường đã được giảm trừ thuế thu nhập cá nhân tới 186 triệu đồng một năm, lại không phải chịu rủi ro kinh doanh.

"Mặt khác, nếu áp dụng ngưỡng doanh thu đối với hộ kinh doanh là 1 tỷ đồng thì mức này nhân với 15% lợi suất bình quân, thì thu nhập ròng của hộ cá nhân kinh doanh chưa đến mức 15 triệu đồng/tháng. Mức này đảm bảo công bằng với ngưỡng giảm trừ gia cảnh đối với thu nhập từ tiền công, tiền lương", bà Cúc phân tích và đề nghị nên điều chỉnh kịp thời nội dung này tại Luật Quản lý thuế sửa đổi và Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Theo chương trình, Quốc hội sẽ xem xét và thông qua hai luật này tại kỳ họp đang diễn ra.

Cũng theo bà Cúc, việc nâng ngưỡng doanh thu tính thuế đối với hộ kinh doanh tăng lên sẽ không ảnh hưởng đến số thu ngân sách. Bởi khi tính thuế theo doanh thu thực tế thì số thuế từ đối tượng này sẽ tăng đáng kể so với tính theo thuế khoán.

Ông Hoàng Văn Cường, ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội, nhấn mạnh mục tiêu chính của việc tính thuế theo doanh thu là để hộ kinh doanh hoạt động chuyên nghiệp hơn chứ không phải là để thu thuế. Ngân sách còn dành nguồn lực để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai. Thực tế, tại dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi sẽ được Quốc hội xem xét và thông qua vào tháng 11 này, Chính phủ trình mức hỗ trợ là 0,1% tổng số thu thuế giá trị gia tăng nội địa của năm trước liền kề để hỗ trợ hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử...

Để tăng hiệu quả quản lý thuế, bà Cúc cho rằng các hộ vẫn đăng ký thuế, xác định doanh thu và nộp thuế khi vượt quá 1 tỷ đồng, đồng thời xuất hóa đơn điện tử khi người mua yêu cầu để minh bạch, liên thông về dữ liệu hóa đơn, chứng từ.

Thanh Hoa