Sau sáp nhập đơn vị hành chính, HTX tìm cách thích nghi từ thay đổi bao bì

Việc thay đổi tên xã, phường, hay tên tỉnh sau sáp nhập kéo theo các thủ tục hành chính. Song, điều “nhìn thấy” và gây ra nhiều trăn trở nhất chính là chi phí in ấn, thiết kế lại bao bì sản phẩm đối với các HTX. Đây là một vấn đề đặc biệt quan trọng với các HTX có sản phẩm OCOP, vốn chú trọng vào bao bì để thể hiện câu chuyện, bản sắc và nâng cao giá trị thương hiệu.

Thay đổi sau sáp nhập

Ông Võ Tấn Sanh - Giám đốc HTX Nông nghiệp Bình Đào (TP Đà Nẵng) cho biết trước đây, địa chỉ của HTX thuộc xã Bình Đào, còn nay là xã Thăng An sau sáp nhập. Điều này đồng nghĩa với việc toàn bộ bao bì của các sản phẩm chủ lực của HTX đều phải thay đổi, từ tem nhãn, bao bì đóng gói đến túi xách, hộp quà.

Đó là chưa kể đến chi phí cho việc thuê thiết kế lại, thay đổi các hồ sơ, giấy tờ liên quan. Đây là một khoản không nhỏ đối với một HTX nông nghiệp đang trên hành trình đưa sản phẩm, đặc biệt là sản phẩm OCOP vươn ra thị trường như Bình Đào.

Vấn đề không chỉ dừng lại ở chi phí. Đại điện HTX này cho biết thêm, việc thay đổi bao bì còn có thể ảnh hưởng đến việc phân phối sản phẩm ra thị trường. Các đối tác, đại lý của HTX đều đã quen với mẫu mã cũ. Việc thay đổi mẫu mã khiến HTX phải giải thích, giới thiệu lại từ đầu.

Việc thay đổi bao bì sau sáp nhập đơn vị hành chính là bước ngoặt với nhiều HTX.

Trường hợp của HTX Bình Đào không phải là cá biệt. Nhiều HTX sản xuất các sản phẩm đặc trưng của địa phương đều đang trong tình trạng tương tự. Họ đã đầu tư không nhỏ vào bao bì, và bao bì mẫu mã vốn được xem là một phần của việc xây dựng thương hiệu sản phẩm.

Đại điện một HTX sản xuất xoài sấy dẻo tại Khánh Hòa cho biết sản phẩm được đóng gói trong một hộp giấy nhỏ và một túi ziplock bên trong, trọng lượng tịnh 200g. Chi phí thuê thiết kế bao bì khoảng 20 triệu đồng. Chi phí hộp giấy là khoảng 4.500 đồng/hộp. Chi phí một túi ziplock là khoảng 1.200 đồng. Ngoài ra còn chi phí in ấn tem nhãn.

Tính ra, một hộp xoài sấy dẻo 200g, chưa tính chi phí nguyên liệu sản xuất, đã phải gánh hơn 7.000 đồng chi phí bao bì. Nếu HTX đầu tư khoảng 5.000 bao bì/đợt thì chi phí sẽ là khoảng 35 triệu đồng.

Gỡ rối cho HTX

Trước những khó khăn trên, cần có những giải pháp kịp thời và hiệu quả để hỗ trợ các HTX, tránh làm gián đoạn chuỗi sản xuất và kinh doanh. Một chuyên gia phát triển sản phẩm OCOP cho rằng, trước mắt, cơ quan chức năng cần có chính sách linh hoạt, cho phép các HTX được sử dụng bao bì cũ trong một thời gian nhất định, có thể là 6 tháng hoặc 1 năm, để tiêu thụ hết lượng hàng tồn kho, tránh những thiệt hại kinh tế không đáng có cho các HTX.

Thay vì yêu cầu thay đổi ngay lập tức, cơ quan quản lý có thể yêu cầu HTX sử dụng tem nhãn phụ để dán đè lên địa chỉ cũ, hoặc có văn bản xác nhận về việc thay đổi địa chỉ hành chính. Điều này vừa đảm bảo tuân thủ quy định, vừa giúp các HTX giảm thiểu tối đa chi phí phát sinh, không gây lãng phí nguồn lực.

Về lâu dài, các cơ quan quản lý nhà nước cần có những chính sách hỗ trợ cụ thể. Cần có một quỹ hỗ trợ đặc biệt dành cho các HTX bị ảnh hưởng bởi việc sáp nhập, giúp họ chi trả một phần chi phí in ấn, thiết kế lại bao bì. Ngoài ra, cần đơn giản hóa các thủ tục hành chính liên quan đến việc thay đổi thông tin đăng ký kinh doanh, đăng ký nhãn hiệu, mã vạch… để các HTX không mất quá nhiều thời gian và công sức.

Một hình thức hỗ trợ khác có thể là việc kết nối các HTX với các đơn vị tư vấn, thiết kế bao bì uy tín. Điều này không chỉ giúp họ có những mẫu mã mới phù hợp hơn, mà còn có thể thương lượng được mức giá ưu đãi, giúp tiết kiệm chi phí.

Theo chuyên gia, đây cũng là cơ hội để các HTX nhìn nhận lại quy trình sản xuất, kinh doanh của mình. Vai trò của bao bì như một phần không thể thiếu của câu chuyện thương hiệu OCOP. Bao bì không chỉ là nơi ghi địa chỉ, mà còn là ‘gương mặt’ của sản phẩm, là cách kể câu chuyện về văn hóa, con người, về giá trị của địa phương. Việc thay đổi bao bì cũng là dịp để HTX nhìn lại, làm mới câu chuyện của mình, tạo ra một hình ảnh hiện đại, hấp dẫn hơn cho sản phẩm.

Bên cạnh đó, số hóa thông tin sản phẩm có thể là một giải pháp hiệu quả. Sử dụng mã QR code trên bao bì có thể giúp các HTX linh hoạt hơn trong việc cập nhật thông tin. Thay vì in địa chỉ trực tiếp, HTX có thể dùng mã QR code dẫn đến một trang web chứa thông tin chi tiết về sản phẩm, bao gồm cả địa chỉ. Khi có sự thay đổi, họ chỉ cần cập nhật lại trên trang web mà không cần phải thay đổi bao bì vật lý.

Việc sáp nhập đơn vị hành chính là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, mang lại những lợi ích lâu dài cho sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, những tác động tức thì, đặc biệt là những áp lực tài chính lên các HTX, cần được nhìn nhận một cách nghiêm túc. Việc lắng nghe tiếng nói của các HTX, cùng với những giải pháp hỗ trợ kịp thời, linh hoạt từ cơ quan quản lý sẽ giúp họ vượt qua giai đoạn khó khăn này, tiếp tục phát triển bền vững, góp phần nâng tầm giá trị cho nông sản Việt.

Huyền Trang